Ryż jest idealnym dopełnieniem każdej zbilansowanej diety. Jest pokarmem popularnym na całym świecie, który znalazł swoje uznanie w różnych kręgach kulturowych ( np. zwolennicy kuchni chińskiej, japońskiej, śródziemnomorskiej ). Jedzą go wszyscy – dorośli i dzieci, osoby na diecie i te, które się nie odchudzają, zarówno zdrowi, jak i np. chorzy na celiakię czy choroby układu pokarmowego. Na świecie istnieje wiele odmian, które wymagają różnego przygotowania. Ponadto ryż dostarcza organizmowi różnych wartości odżywczych. Występuje w strefie klimatów gorących i ciepłych na całym świecie. Ryż spożywczy, będący podstawą wyżywienia 1/3 ludności świata, jest produktem otrzymywanym z ziarna ryżu siewnego.
Jak więc prawidłowo gotować każdy rodzaj ryżu i jakie właściwości zdrowotne posiadają poszczególne jego typy? Poniżej przygotowaliśmy najpopularniejsze odmiany ryżu wraz z ich krótką charakterystyką.
Jaki jest podział ryżu?
Podstawowy podział ryżu bazuje na długości jego ziaren. Znamy ryż długoziarnisty (ponad 6 mm długości), średnioziarnisty (od 5,2 do 6 mm długości) oraz krótko ziarnisty (5 – 5,2 mm długości).
Ryż długoziarnisty charakteryzuje się delikatnym smakiem, jest sypki i ma puszystą strukturę. Ryż średnioziarnisty smakuje łagodnie, jednocześnie jest bardziej wilgotny i kleisty w swojej formie. W przypadku ryżu krótko ziarnistego, który doskonale chłonie wodę, dzięki czemu po ugotowaniu przypomina bardzo kleistą substancję, którą z łatwością możemy formować w dowolne kształty.
Kolejna klasyfikacja dotyczy już konkretnych odmian ryżu. Jednym z najbardziej znanych rodzajów ryżu jest ryż biały, jest powszechnie dostępny w każdym sklepie z artykułami spożywczymi. Klienci chętnie po niego sięgają ze względu na szybkie przygotowanie oraz kuszącą niską cenę. Zaledwie 10-20 minut we wrzącej wodzie, po czym jest gotowy do spożycia. Największą wadą tej odmiany ryżu jest najmniejsze posiadanie wartości odżywczych, ponieważ w czasie procesu produkcyjnego jest pozbawiany wierzchnich warstw ziaren, bogatych w cenne minerały, witaminy oraz błonnik. Zwróćmy uwagę na to, że na 100 gram nieugotowanego produktu, ryż biały ma około 365 kalorii. Składa się z 7,13 gram błonnika oraz 79,95 gram węglowodanów i 0,66 gram tłuszczów, podczas gdy najwięcej z nich to kwasy tłuszczowe jednonienasycone (0,206 g).
Ryz brązowy
Następnym rodzajem ryżu jest ryż brązowy, nazywany również ryżem naturalnym. Należy poświęcić im więcej czasu na przygotowanie, gdyż trzeba gotować go we wrzącej wodzie około 30 – 35 minut. Charakteryzuje się bardziej intensywnym smakiem, niż ryż biały i bardziej charakterystyczny aromat. Zauważmy, że 100 gram nieugotowanego ryżu brązowego to 370 kalorii. Posiada 7,94 gram białka, 77,24 gram węglowodanów oraz 2,92 gram tłuszczów, 1,044 gramy to kwasy tłuszczowe wielonienasycone.
Parboiled
Ryż parboiled, który zachowuje część swoich właściwości odżywczych zawdzięcza to działaniu pary wodnej, której jest poddawany. Smak posiada delikatny, przygotowuje się go w jedyne około 15 minut. Może być używany jako idealny zamiennik produktów skrobiowych w naszym posiłku i świetnie sprawdza się jako dodatek do sałatki. Ryż parboiled posiada 374 kalorie. W 100 gramach produktu znajduje się 7,51 gram białka, 80,89 węglowodanów i 1,03 gram tłuszczów, gdzie najwięcej z nich stanowią kwasy tłuszczowe wielonienasycone (ok. 0,322 g).
Basmati
Ryż basmati jest typową odmianą ryżu jest wywodzącą się z Indii. Ważne jest to, że jest lekkostrawny, bardzo aromatyczny, ponadto zachowuje sypką strukturę po ugotowaniu. Na przygotowanie ryżu basmati należy poświęcić więcej czasu, gdyż jest bardziej wymagający w przygotowaniu od swoich poprzedników. Warto wcześniej zamoczyć go w zimnej wodzie przez około 20 minut. Następnie należy przepłukać go pod bieżącą wodą i dokładnie odsączyć. W międzyczasie warto rozgrzać olej w wysokim garnku. Ryż wysypujemy na gorący tłuszcz i podgrzewamy na małym ogniu, aż ziarna staną się przeźroczyste. Kolejno zalewamy ryż zimną wodą czekając aż zacznie wrzeć, przykrywamy garnek i gotujemy go na małym ogniu, następnie czekamy aż wsiąknie wodę. Warto włożyć garnek z ryżem na około 20 minut do piekarnika wcześniej nagrzanego do 100 stopni, ale wystarczająco będzie jak po prostu pozostawimy go w gorącym garnku na 10-15 minut. Ryż basmati w 100 gramach zawiera 344 kalorie. Posiada 6,50 gram białka, 78 gram węglowodanów i 0,60 gram tłuszczów.
Jaśminowy
Ryż jaśminowy wykorzystywany jest przede wszystkim w przy deserach z powodu jego delikatnego smaku i aromatu. Zalecanie jest łączenie go z mlekiem kokosowym, jak i owocami. Ryż jaśminowy należy wsypać do zimnej wody , która nie jest osolona, kolejno należy gotować przez około 15-20 minut po wrzeniu, do czasu aż ryż wchłonie wodę. Jedną szklankę ryżu jaśminowego należy gotować w 1,5 – 2 szklankach wody. W 100 jego gramach znajduje się około 374 kalorii. Posiada 7,70 gram białka, 76,00 gram węglowodanów i około 0,70 gram tłuszczów.